She sat with fear in her eyes
Contemplating the upturned cup
She said "Do not be sad, my son
You are destined to fall in love"
My son, Who sacrifices himself for his beloved,
Is a martyr
***
For long have I studied fortune-telling
But never have I read a cup similar to yours
For long have I studied fortune-telling
But never have I seen sorrows similar to yours
You are predestined to sail forever
Sail-less, on the sea of love
Your life is forever destined
To be a book of tears
And be imprisoned
Between water and fire
***
But despite all its pains,
Despite the sadness
That is with us day and night
Despite the wind
The rainy weather
And the cyclone
It is love, my son
That will be forever the best of fates
***
There is a woman in your life, my son
Her eyes are so beautiful
Glory to God
Her mouth and her laughter
Are full of roses and melodies
And her gypsy and crazy love of life
Travels the world
The woman you love
May be your whole world
But your sky will be rain-filled
Your road blocked, blocked, my son
Your beloved, my son, is sleeping
In a guarded palace
He who approaches her garden wall
Who enters her room
And who proposes to her
Or tries to unite her plaits
Will cause her to be lost, my son...lost
***
You will seek her everywhere, my son
You will ask the waves of the sea about her
You will ask the shores of the seas
You will travel the oceans
And your tears will flow like a river
And at the close of your life
You will find that since your beloved
Has no land, no home, no address
You have been pursuing only a trace of smoke
How difficult it is, my son
To love a woman
Who has neither land, nor home
Nizar Qabbani
Thursday, July 31, 2003
Wednesday, July 30, 2003
له یهك چركهدا
بهرامبهرت دهوهستم، دڵنیام دهتتوانی دڵكوتكهم ببیستی. بهشهرمهوه سهردادهخهیت و كوڵمهكانت سوورههڵدهگهڕێن، كهمێكی تریش لهیهك نزیك دهبینهوه تا لێوهكانمان بهیهك دهگهن. تهزووی ماچهكان ههموو كاتژمێرهكان لهو كات و شوێندا دهوهستێنێت. تووند له باوهشت دهگرم و له دڵی خۆم دهڵێم: گوڵم دهڵێی ههزار ساڵه دهتناسم و دابڕابووین. سهرت دهكهوێته سهرشانم و ساتێك به پهنجهكانم قژی ئاڵۆز شانهدهكهم. ئێستاش ههزارساڵه دهتناسم و ههزار ساڵه دابڕاوین.
بهرامبهرت دهوهستم، دڵنیام دهتتوانی دڵكوتكهم ببیستی. بهشهرمهوه سهردادهخهیت و كوڵمهكانت سوورههڵدهگهڕێن، كهمێكی تریش لهیهك نزیك دهبینهوه تا لێوهكانمان بهیهك دهگهن. تهزووی ماچهكان ههموو كاتژمێرهكان لهو كات و شوێندا دهوهستێنێت. تووند له باوهشت دهگرم و له دڵی خۆم دهڵێم: گوڵم دهڵێی ههزار ساڵه دهتناسم و دابڕابووین. سهرت دهكهوێته سهرشانم و ساتێك به پهنجهكانم قژی ئاڵۆز شانهدهكهم. ئێستاش ههزارساڵه دهتناسم و ههزار ساڵه دابڕاوین.
Tuesday, July 29, 2003
ئهگهر جاربهجاریش وێنه بۆ یهكتر نهنێرین، ئێمه تازه قهت یهكتر نابینینهوه. بهم شهوشادییه، بهیانی باشم كردهوه.
بۆ تــــهوار لهگهڵ ڕێزمدا:
نازانم كهی كۆمێنتهكان دهگهڕێنهوه لاپهڕكهت، بۆیه ویستم شتێك بڵێم، كه سهرهنجی ڕاكێشام:
نازانم بۆ دوودڵیت له بهكارهێنانی وشهی كوردی؟ ئایا نووسینی وشهیهكی وا به زمانی تر ترس و شهرمی كهمتره؟ یان وشهمان بۆیان نییه. ئهوهی من تاقیمكردۆتهوه، لهم بڵاگه شیرینهی خۆم، ترس و شهرم زیاتر كاریگهرن، بهڵام وهكوو من بكه، دوای ماوهیهك لێ ڕادێیت. مهبهستم ئهم وشانه بوون:
masturbation = دهستپهڕ.
clitoris = میتكه، پهلاپیتكه.
ههر ئهوهندهش بوو قسهكهم ...
نازانم كهی كۆمێنتهكان دهگهڕێنهوه لاپهڕكهت، بۆیه ویستم شتێك بڵێم، كه سهرهنجی ڕاكێشام:
نازانم بۆ دوودڵیت له بهكارهێنانی وشهی كوردی؟ ئایا نووسینی وشهیهكی وا به زمانی تر ترس و شهرمی كهمتره؟ یان وشهمان بۆیان نییه. ئهوهی من تاقیمكردۆتهوه، لهم بڵاگه شیرینهی خۆم، ترس و شهرم زیاتر كاریگهرن، بهڵام وهكوو من بكه، دوای ماوهیهك لێ ڕادێیت. مهبهستم ئهم وشانه بوون:
masturbation = دهستپهڕ.
clitoris = میتكه، پهلاپیتكه.
ههر ئهوهندهش بوو قسهكهم ...
Monday, July 28, 2003
Sunday, July 27, 2003
Saturday, July 26, 2003
پێوستیم به سهرنجه
زۆر بهرامبهرم هات و چوو. سهیرم نهكرد، دههات و بهرامبهرم كهمێك خۆی بادهداو جاربهجاریش چهپ و ڕاستی به قنی دهكردو دهیلهراندهوه. گرنگیم پێنهدا. هات لهپهنامهوه دانیشت و كهوتینه دهمهتهقێ، دهربارهی هیج و ههمووشتێك. ووتی: با بچینه دهرهوه. باش بوو باسی دهرهوهی كرد، چونكه بێتام گهرم بوو و دووكهڵی جگهرهكێشان خنكێنهربوو.
بهناو گهڵا شێدرهكاندا، نمه نمه، كهوتینه ههنگاونان بهرهو قهراخ ئاو. دهستی گرتم، ناڵێم حهزمنهكرد، بهڵام ئهگهر حهزیشم نهكردایه، لهڕووی خۆڕهوشتی جوانهوه، رهتم نهدهكردهوه. زۆری پێنهچوو تا پێشی پێگرتم و كهوته باوهشم. گوومان لێكراوه ئهگهر بڵێم، زۆرجار تووشی باری وا هاتووم؟ نازانم. ماچهكان درێژخایهن نهبوون و كشایهوه دواوه، ووتی: مێردم ههیه. چـــــــــی؟ ووتی: مێردم ههیه، ههرئهوهندهم ویست بزانم هێشتا كوڕ تهماحم تێدهكهن یان نا.
زۆر بهرامبهرم هات و چوو. سهیرم نهكرد، دههات و بهرامبهرم كهمێك خۆی بادهداو جاربهجاریش چهپ و ڕاستی به قنی دهكردو دهیلهراندهوه. گرنگیم پێنهدا. هات لهپهنامهوه دانیشت و كهوتینه دهمهتهقێ، دهربارهی هیج و ههمووشتێك. ووتی: با بچینه دهرهوه. باش بوو باسی دهرهوهی كرد، چونكه بێتام گهرم بوو و دووكهڵی جگهرهكێشان خنكێنهربوو.
بهناو گهڵا شێدرهكاندا، نمه نمه، كهوتینه ههنگاونان بهرهو قهراخ ئاو. دهستی گرتم، ناڵێم حهزمنهكرد، بهڵام ئهگهر حهزیشم نهكردایه، لهڕووی خۆڕهوشتی جوانهوه، رهتم نهدهكردهوه. زۆری پێنهچوو تا پێشی پێگرتم و كهوته باوهشم. گوومان لێكراوه ئهگهر بڵێم، زۆرجار تووشی باری وا هاتووم؟ نازانم. ماچهكان درێژخایهن نهبوون و كشایهوه دواوه، ووتی: مێردم ههیه. چـــــــــی؟ ووتی: مێردم ههیه، ههرئهوهندهم ویست بزانم هێشتا كوڕ تهماحم تێدهكهن یان نا.
Wednesday, July 23, 2003
فێمینیزم و زبڵخانهی شووشه:
دهزانی چۆنه؟ ئهم بابهته بۆته hot-item، لهبهرچی؟ نازانم. لهوانهیه لهبهر نوێیهتی بابهتهكهوه بێت بۆ كۆمهڵگای كوردهواری. لهوانهشه بابهتهكه بهشێوهیهكی دهستكرد لهلایهن چهند كهسانێكهوه ئاگری بۆ خۆش بكرێت، بۆئهوهی خۆیان له ناو یاریگه بمێننهوه.
لێرهدا شتێك ههیه و زۆریش گرنگه، ئهویش ئهنجامه. من دڵنیام فێمینیزمی كوردی بێئهنجامه و وهكوو ههمووجارێكیش پیاوی كورد تاوانباره به ڕێگانهدان. من پارێزگاری پیاوی كورد نیم، بهڵام قسهی حهق ههر دهكرێت.
بێئهنجامی له نهزانی و كهمزانی دێت. ئهگهر ڕێگایهكت گرتۆته بهر و بێسووده، دهبێت ڕێگایهكی تر ههڵبژێریت. ئهگهر چهند كهسانێك بێتوانان دهبێت ڕێگا به خهڵكی تر بدهن. لای ئێمه، فێمینیزم، بۆته جۆرێكی سێكسیزم. فێمینیزم بۆته ئازادی ئافرهت، قهت ناڵێم ژن، له خۆڕووتكردنهوهو ئازادی سێكس دهگهڵ ههموو كهسێك و دژ به چارۆگ وهستان. ئهگهر وابێت بهڕاستی داواكارییهكان زۆر سادهو ساكار و هیچ و پووچن. دهڵێ: من فێمینیستم، چونكه بۆم نییه به كهیفی خۆم گان بكهم. جا چی؟ خۆ پیاویش له كۆمهڵگای ئێمه بۆی نییه به كهیفی خۆی گان بكات. ببوورن كه بهم شێوهیه دهدوێم، بهڵام ئهمه ڕاستییهكه كه پێویستی به ئاماژه كردن ههیه و زۆر له، نهك ههموویان، فێمینیستان سهمای بۆ دهكهن. یاخود، هیچ له مێردهكهت قهبووڵ نهكهیت، ئهگهر داوای ئاوی كرد، پێی بڵێ: ڕهشاو خۆ خۆت گۆج نیت! ئهگهر زۆریشی قسهكرد گهسكهكهی پیابكێشه، ئهگهر گهسكتان ههبێت له ماڵهوه، ئهگهر نا نهعل.
كوا ڕادهی وشیاری؟
خوولانهوهیه لهناو پهرداخێك ئاودا. فێمینیزمی كوردی بۆته ڕهخنهگرتن، جا ڕهخنه له ههموو شتێك، باش و خراپ، گرنگ زمان درێژییه. نههاتووم سووكایهتی به فێمینیزم بكهم، بهڵام چهند ڕاستیێكی ڕووت ههن دهبێت بگووترێن. بهداخهوه، زۆربهی ئهوانهی داوای فێمینیزم دهكهن، كهسانێكن كه شایانی ئهوه نین چارهنووسی گهلێكیان بخرێته دهست، لهوانهیه ههر خوێندهواریشیان نهبێت، بهوه دهخووڕن كه چهند ساڵێكه له ئهوروپا و ئهمێركا كات دهگوزهرێنن. ئهگینا كوا با بزانین كێ چێ كردووه؟ بهروبوومهكهی چییه؟ مهڵێ 4000 كتێبم نووسیوه، یان ڕۆژی 800 وتار بڵاودهكهمهوه. چونكه له خۆت زیاتر كهس نایانخوێنێتهوه.
مهبهست: شێوهی پهیوهندیكردن و ههڵسووكهوت لهگهل ئهم چینه پێویستی به گۆڕانكاری ههیه.
یاخود، ئامانجهكان ههڵهن؟
لهوانهیه.
سهرێكی ئهم نموونهیه بكه ...
ساڵی 1972-شارۆچكهی زایست-هۆلهند :-
دوو ئافرهت كه ژنی ماڵهوهن، حهفتهی جارێك بهشداری كۆبوونهوهیهكی فێمینیزمی دهبن له شارۆچكهكهیان. ئهم دوو بهڕێزه زۆر وشیارن، ڕادهی وشیاریان له مافی خۆڕووتكردنهوه بهرزتره و دهیانهوێت به چالاكی شتێك پێشكهشی كۆمهڵگا خۆیان و جیهانی بكهن.
بیریان دهكردهوه؛ ئێمه ژنی ماڵهوهین، چۆن بتوانین له ههمان كاتیشدا جگه له كاروباری ناوماڵ، سوودی ترمان ههبێت، لهناو قاڵبی بهڕێوهبردنی ماڵ.
ئهوهبوو له ڕۆژێكی هاوینی ههمان ساڵ، بیرۆكهی بهكارهێنانهوهی شووشهو بتڵی بهتاڵ درووستبوو. ئنجا درووستكردنی تهنهكهیهكی زبڵی تایبهت به شووشه و گهڕاندنهوهی بۆ كارگه. ئهمهش، له 30 حوزهیرانی 1972 یهكهم سندووقی زبڵی تایبهت به شووشه بۆ دووباره بهكارهێنانهوه، خرایه سهر شهقام.
جێگای سهربهرزییه كه دوو فێمینیستی وشیار، بهم شێوهیه توانیان ڕووی زۆربهی شارهكانی جیهان بگۆڕن و جێگای دهست و پهنجه رهنگینهكانیان دیاربكهن. ئهمه خزمهتێكه كه قهت لهبیرناكرێت.
. . . . . . . . . . . . . . . . .
باشه نابێت فێمینیزمی كوردی كهمتر ڕهخنهگربێت و دهستبكات به كارێكی وا؟ بهرزكردنهوهی وشیاری خهڵك؟ ئهو شتانهی ئێستا رهخساون پهرهیان پێبدرێت؟ سوود له ههل و مهرجی ئێستا وهربگیرێت؟
لهوانهیه بڵێن، كاری وا له ئهوروپا دهكرێت. ڕاسته بهڵام ئهگهر ئافرهتیش بیر له پیسی و خاوێنی بكاتهوه، قهت گووفهكهی زبڵ درووستنهدهبوو. كێیه پاشماوهی خواردن و زبڵی ماڵهوه فڕێدهداته پشت دیوارهكهوه؟ كهس بڵێ:خانم ئهمه وا نابێ؟
بهڵام دڵنیام سهدان كهس ههن پێی دهڵێن: خانم، بۆ لهترسی مێرد و براكهت ناوێریت سنگ و مهمكت ڕووتكهیتهوه؟
بهڕاستی گوناحه، چهند تهمبهڵێكی ههندهران به ناوی ئافرهتی كورد قسهبكهن.
ڕۆژێكی زۆر خۆشتان بۆ دهخوازم
دهزانی چۆنه؟ ئهم بابهته بۆته hot-item، لهبهرچی؟ نازانم. لهوانهیه لهبهر نوێیهتی بابهتهكهوه بێت بۆ كۆمهڵگای كوردهواری. لهوانهشه بابهتهكه بهشێوهیهكی دهستكرد لهلایهن چهند كهسانێكهوه ئاگری بۆ خۆش بكرێت، بۆئهوهی خۆیان له ناو یاریگه بمێننهوه.
لێرهدا شتێك ههیه و زۆریش گرنگه، ئهویش ئهنجامه. من دڵنیام فێمینیزمی كوردی بێئهنجامه و وهكوو ههمووجارێكیش پیاوی كورد تاوانباره به ڕێگانهدان. من پارێزگاری پیاوی كورد نیم، بهڵام قسهی حهق ههر دهكرێت.
بێئهنجامی له نهزانی و كهمزانی دێت. ئهگهر ڕێگایهكت گرتۆته بهر و بێسووده، دهبێت ڕێگایهكی تر ههڵبژێریت. ئهگهر چهند كهسانێك بێتوانان دهبێت ڕێگا به خهڵكی تر بدهن. لای ئێمه، فێمینیزم، بۆته جۆرێكی سێكسیزم. فێمینیزم بۆته ئازادی ئافرهت، قهت ناڵێم ژن، له خۆڕووتكردنهوهو ئازادی سێكس دهگهڵ ههموو كهسێك و دژ به چارۆگ وهستان. ئهگهر وابێت بهڕاستی داواكارییهكان زۆر سادهو ساكار و هیچ و پووچن. دهڵێ: من فێمینیستم، چونكه بۆم نییه به كهیفی خۆم گان بكهم. جا چی؟ خۆ پیاویش له كۆمهڵگای ئێمه بۆی نییه به كهیفی خۆی گان بكات. ببوورن كه بهم شێوهیه دهدوێم، بهڵام ئهمه ڕاستییهكه كه پێویستی به ئاماژه كردن ههیه و زۆر له، نهك ههموویان، فێمینیستان سهمای بۆ دهكهن. یاخود، هیچ له مێردهكهت قهبووڵ نهكهیت، ئهگهر داوای ئاوی كرد، پێی بڵێ: ڕهشاو خۆ خۆت گۆج نیت! ئهگهر زۆریشی قسهكرد گهسكهكهی پیابكێشه، ئهگهر گهسكتان ههبێت له ماڵهوه، ئهگهر نا نهعل.
كوا ڕادهی وشیاری؟
خوولانهوهیه لهناو پهرداخێك ئاودا. فێمینیزمی كوردی بۆته ڕهخنهگرتن، جا ڕهخنه له ههموو شتێك، باش و خراپ، گرنگ زمان درێژییه. نههاتووم سووكایهتی به فێمینیزم بكهم، بهڵام چهند ڕاستیێكی ڕووت ههن دهبێت بگووترێن. بهداخهوه، زۆربهی ئهوانهی داوای فێمینیزم دهكهن، كهسانێكن كه شایانی ئهوه نین چارهنووسی گهلێكیان بخرێته دهست، لهوانهیه ههر خوێندهواریشیان نهبێت، بهوه دهخووڕن كه چهند ساڵێكه له ئهوروپا و ئهمێركا كات دهگوزهرێنن. ئهگینا كوا با بزانین كێ چێ كردووه؟ بهروبوومهكهی چییه؟ مهڵێ 4000 كتێبم نووسیوه، یان ڕۆژی 800 وتار بڵاودهكهمهوه. چونكه له خۆت زیاتر كهس نایانخوێنێتهوه.
مهبهست: شێوهی پهیوهندیكردن و ههڵسووكهوت لهگهل ئهم چینه پێویستی به گۆڕانكاری ههیه.
یاخود، ئامانجهكان ههڵهن؟
لهوانهیه.
سهرێكی ئهم نموونهیه بكه ...
ساڵی 1972-شارۆچكهی زایست-هۆلهند :-
دوو ئافرهت كه ژنی ماڵهوهن، حهفتهی جارێك بهشداری كۆبوونهوهیهكی فێمینیزمی دهبن له شارۆچكهكهیان. ئهم دوو بهڕێزه زۆر وشیارن، ڕادهی وشیاریان له مافی خۆڕووتكردنهوه بهرزتره و دهیانهوێت به چالاكی شتێك پێشكهشی كۆمهڵگا خۆیان و جیهانی بكهن.
بیریان دهكردهوه؛ ئێمه ژنی ماڵهوهین، چۆن بتوانین له ههمان كاتیشدا جگه له كاروباری ناوماڵ، سوودی ترمان ههبێت، لهناو قاڵبی بهڕێوهبردنی ماڵ.
ئهوهبوو له ڕۆژێكی هاوینی ههمان ساڵ، بیرۆكهی بهكارهێنانهوهی شووشهو بتڵی بهتاڵ درووستبوو. ئنجا درووستكردنی تهنهكهیهكی زبڵی تایبهت به شووشه و گهڕاندنهوهی بۆ كارگه. ئهمهش، له 30 حوزهیرانی 1972 یهكهم سندووقی زبڵی تایبهت به شووشه بۆ دووباره بهكارهێنانهوه، خرایه سهر شهقام.
جێگای سهربهرزییه كه دوو فێمینیستی وشیار، بهم شێوهیه توانیان ڕووی زۆربهی شارهكانی جیهان بگۆڕن و جێگای دهست و پهنجه رهنگینهكانیان دیاربكهن. ئهمه خزمهتێكه كه قهت لهبیرناكرێت.
. . . . . . . . . . . . . . . . .
باشه نابێت فێمینیزمی كوردی كهمتر ڕهخنهگربێت و دهستبكات به كارێكی وا؟ بهرزكردنهوهی وشیاری خهڵك؟ ئهو شتانهی ئێستا رهخساون پهرهیان پێبدرێت؟ سوود له ههل و مهرجی ئێستا وهربگیرێت؟
لهوانهیه بڵێن، كاری وا له ئهوروپا دهكرێت. ڕاسته بهڵام ئهگهر ئافرهتیش بیر له پیسی و خاوێنی بكاتهوه، قهت گووفهكهی زبڵ درووستنهدهبوو. كێیه پاشماوهی خواردن و زبڵی ماڵهوه فڕێدهداته پشت دیوارهكهوه؟ كهس بڵێ:خانم ئهمه وا نابێ؟
بهڵام دڵنیام سهدان كهس ههن پێی دهڵێن: خانم، بۆ لهترسی مێرد و براكهت ناوێریت سنگ و مهمكت ڕووتكهیتهوه؟
بهڕاستی گوناحه، چهند تهمبهڵێكی ههندهران به ناوی ئافرهتی كورد قسهبكهن.
ڕۆژێكی زۆر خۆشتان بۆ دهخوازم
Tuesday, July 22, 2003
له پرۆگرامی ClickOnline ـی باشترین كهناڵی تێلیفزیۆنی جیهانی BBCworld، چاوم بهم لینكه كهوت: http://www.dumblaws.com.
لهم سایتهدا باس له سهیرترین یاساكانی جیهان دهكرێت، بۆ نموونه:
فرهنسا:
- ماچكردن له ناو شهمهندهفهر قهدهغهیه.
- له نێوان كاتژمێری ههشتی بهیانی و ئێواره، 70% ی مۆسیقای بڵاوكراوه له رادیۆكان دهبێت، هی ئارتیستی فرهنسی بن.
ئهوستورێلیا:
- مناڵ بۆی نییه جگهره بكڕێت، بهڵام بۆی ههی بیكێشێت.
كمبۆدیا:
- بهكارهێنانی دهمانچهی ئاو لهشهوی سهری ساڵ قهدهغهیه.
كهنهدا:
- شتێك كه نرخهكهی 50 سێنت بێت، بۆت نییه به 50 پێننی بیكڕیت.
- ئهگهر له بهندیخانه ئازادكرایت، لهسهر میری پێویسته، دهمانچهیهك و گولله و ئهسپێكت بۆ دابین بكات، تاوهكو بتوانین لهشارهكه بچیته دهرهوه.
- له شاری تۆرۆنتۆ، لهڕۆژی یهكشهممان، بۆت نییه له شهقامی Yonge Street لهسهر ئهسپهكهت هاواربكهیت.
بریتانیا:
- ئافرهت بۆی نییه لهناو ئۆتۆباس نوقڵ بخوات.
- سێكس له كونی كۆم قهدهغهیه.
- پیاو بۆی ههیه لهدهرهو میزبكات، بهمهرجێ به تهگهری ئۆتۆمبیلهكهی خۆی دابكات و دهستی ڕاستی لهسهر ئۆتۆمبیلهكه بێت.
ئیتالیا:
پیاو بۆی نییه لهدهرهوه دامهنی ژنانه بكاته بهر.
سكۆتلهند:
- بۆت نییه له كاتی سهرخۆشی، چێڵت پێ بێت.
- ئهگهر یهكێك لهدهرگای دایت بۆ میزكردن، بۆت نییه ڕهتی كهیتهوه.
ئسرائیل:
- چڵم دهرهێنان و لووت كۆڵینهوه له ڕۆژی شهمم قهدهغهیه.
سنگاپوور:
- هۆمۆسێكسوال بۆیان نییه له وڵات بژین.
- وێنهی ڕووت قهدهغهیه.
- ئۆرال سێكس، مژین و لێسینهوه بهدهم، قهدهغهیه. ئۆرال سێكس بهمهبهستی وهگڕهێنانی یهكتر ئازاده.
سویسرا:
- دوای كاتژمێر 10 ی شهو، بۆت نییه دوای بهكارهێنانی ئاودهستخانهی ماڵهوه، ئاوی پێداكهیت.
تایلهند:
- بێ دهرپێ، بۆت نییه لهماڵ بچیته دهرهوه.
لهم سایتهدا باس له سهیرترین یاساكانی جیهان دهكرێت، بۆ نموونه:
فرهنسا:
- ماچكردن له ناو شهمهندهفهر قهدهغهیه.
- له نێوان كاتژمێری ههشتی بهیانی و ئێواره، 70% ی مۆسیقای بڵاوكراوه له رادیۆكان دهبێت، هی ئارتیستی فرهنسی بن.
ئهوستورێلیا:
- مناڵ بۆی نییه جگهره بكڕێت، بهڵام بۆی ههی بیكێشێت.
كمبۆدیا:
- بهكارهێنانی دهمانچهی ئاو لهشهوی سهری ساڵ قهدهغهیه.
كهنهدا:
- شتێك كه نرخهكهی 50 سێنت بێت، بۆت نییه به 50 پێننی بیكڕیت.
- ئهگهر له بهندیخانه ئازادكرایت، لهسهر میری پێویسته، دهمانچهیهك و گولله و ئهسپێكت بۆ دابین بكات، تاوهكو بتوانین لهشارهكه بچیته دهرهوه.
- له شاری تۆرۆنتۆ، لهڕۆژی یهكشهممان، بۆت نییه له شهقامی Yonge Street لهسهر ئهسپهكهت هاواربكهیت.
بریتانیا:
- ئافرهت بۆی نییه لهناو ئۆتۆباس نوقڵ بخوات.
- سێكس له كونی كۆم قهدهغهیه.
- پیاو بۆی ههیه لهدهرهو میزبكات، بهمهرجێ به تهگهری ئۆتۆمبیلهكهی خۆی دابكات و دهستی ڕاستی لهسهر ئۆتۆمبیلهكه بێت.
ئیتالیا:
پیاو بۆی نییه لهدهرهوه دامهنی ژنانه بكاته بهر.
سكۆتلهند:
- بۆت نییه له كاتی سهرخۆشی، چێڵت پێ بێت.
- ئهگهر یهكێك لهدهرگای دایت بۆ میزكردن، بۆت نییه ڕهتی كهیتهوه.
ئسرائیل:
- چڵم دهرهێنان و لووت كۆڵینهوه له ڕۆژی شهمم قهدهغهیه.
سنگاپوور:
- هۆمۆسێكسوال بۆیان نییه له وڵات بژین.
- وێنهی ڕووت قهدهغهیه.
- ئۆرال سێكس، مژین و لێسینهوه بهدهم، قهدهغهیه. ئۆرال سێكس بهمهبهستی وهگڕهێنانی یهكتر ئازاده.
سویسرا:
- دوای كاتژمێر 10 ی شهو، بۆت نییه دوای بهكارهێنانی ئاودهستخانهی ماڵهوه، ئاوی پێداكهیت.
تایلهند:
- بێ دهرپێ، بۆت نییه لهماڵ بچیته دهرهوه.
سروشت 3D : پرۆگرامی "Terragen"، ماوهیهك لهمهوبهر، وهشانی 0.8.68 بڵاوكردهوه. شایانی باسه Terragen یهكێكه له بههێزترین پرۆگرامهكانی درووستكردنی سروشت بهشێوهیهكی زۆر ئاسان. لهم بوارهدا شان لهشانی پرۆگرامه گران-نرخهكانی وهك BRYCE 3D دهدات. ههروهها توانای جێبهجێكردنی وێنهی جووڵاوی ههیه بۆ دهركرنیان وهك كورته فیلم. تا ئێستا به خۆڕایه و قهبارهكهی سهرسووڕمێنهرانه بچووكه. لهوانهیه كهموكووڕییهكان بریتیبن له: نهبوونی ئامێری درووستكردنی دار و درهخت. نهتوانینی سوود وهرگرتن له فایلی پرۆگرامهكانی تر.
Terragen
Terragen
Sunday, July 20, 2003
Saturday, July 19, 2003
مرۆڤهكان ڕاستهقینهیی نین، لهبهر شێواوی جهستهكانیان. سادهو ساكارن، ڕهنگهكان منداڵانهن، ئاسوودهن. ئهمه كورتهیهكی كاری نیگاركێش و پهیكهرتاشی کوبی، فێرناندۆ بۆتێرۆ-یه، 1932.
كهسهكان قهڵهون، كه ڕاستی نین، بهڵام پێناكهنن. دیاردهیهكی به خۆی كه بۆته هۆی سهرهنج ڕاكێشان، ئهمهش هونهر درووستدهكات.
بهكورتی دهتوانین بڵێین، كارهكانی بۆتێرۆ، سادهن، ڕهنگاوڕهنگ و منداڵانهن، خۆشی و ئاسوودهیی نیشاندهدهن، بهڵام لهبهرئهوهی مرۆڤهكان قهت پێناكهنن، بهڵكوو تهنانهت خهندهیهكیش لهسهر دهمووچاویان بهدی ناكرێت، دهبێته هۆی درووستكردنی نیگهرانیێك لای تهماشهكهر.
كهسهكان قهڵهون، كه ڕاستی نین، بهڵام پێناكهنن. دیاردهیهكی به خۆی كه بۆته هۆی سهرهنج ڕاكێشان، ئهمهش هونهر درووستدهكات.
بهكورتی دهتوانین بڵێین، كارهكانی بۆتێرۆ، سادهن، ڕهنگاوڕهنگ و منداڵانهن، خۆشی و ئاسوودهیی نیشاندهدهن، بهڵام لهبهرئهوهی مرۆڤهكان قهت پێناكهنن، بهڵكوو تهنانهت خهندهیهكیش لهسهر دهمووچاویان بهدی ناكرێت، دهبێته هۆی درووستكردنی نیگهرانیێك لای تهماشهكهر.
سڵاو هاوڕێیان، دۆستان ئازیزان خوشكان برایان:
ئهوه ئێستاش بۆ جاری ملیۆنهم یهكێك هاتووه، باسی بهردهقانی و دهستهڵات و ئهم قسه بێتامانه دهكات. دهمهوێت چهند شتێك ڕوونبكهمهوه:
1. ئێره ژووری خۆمه، كهس، هیچ كهسێك، بۆی نییه بۆم بنووسێ چ بخهم یان نهخهمه سهر لاپهڕهكهم. ههر كهسێ ڕازی نییه دهتوانێ لهسهر بڵاگی خۆی شتیێكی تر دابنێت.
2. منتان بهچی داناوه، خۆ من خودا نیم، خهڵك شت لهسهر لاپهڕهی خۆیان دهنووسن به من چی؟
چهند بێهۆشێك هاتوون وادهزانن من دهتوانم دهستكاری نووسینی خهڵك بكهم. بێعهقڵی چۆنه.
3. بهشی كۆمێنت: پرۆگرامه لهداتاشینی خۆمه. بهڵام حهقم بهكهس نهداوه. ههر كهسێ سووكایهتی به كهسی خاوه بڵاگ بكات، خاوهن بڵاگ دهتوانێ ئهو كهسه فڕێداته دهرهوه.
ئهگهر ڕازی نیت، شت مهنووسه، یان كۆمێنت ههڵگره، یاخود، سیستمێكی تر بهكاربێنه بۆ كۆمێنت نووسین وهكوو:YACCS
4. قهرزاری كهس نیم، ئهگهر ههر شتێكم پێشكهش بهنووسینی كردبێت، لهسهر حیسابی كارو خوێندنی خۆم بووه. وادهزانن بۆ ههڵسووڕاندنی بهشی كۆمێنت مووچهی مانگانهم بۆ بڕاوهتهوه؟
5. ئێستا بڵێن من بڵێم چی؟ ئاخه ڕێگایهكیش بۆ من بدۆزنهوه؟ بهڕاستی چارم نهما.
دهمهوێ لێرهو كۆتایی بهم بابهته حیزهوه بێنم و شهو درهنگه.
ئهوه ئێستاش بۆ جاری ملیۆنهم یهكێك هاتووه، باسی بهردهقانی و دهستهڵات و ئهم قسه بێتامانه دهكات. دهمهوێت چهند شتێك ڕوونبكهمهوه:
1. ئێره ژووری خۆمه، كهس، هیچ كهسێك، بۆی نییه بۆم بنووسێ چ بخهم یان نهخهمه سهر لاپهڕهكهم. ههر كهسێ ڕازی نییه دهتوانێ لهسهر بڵاگی خۆی شتیێكی تر دابنێت.
2. منتان بهچی داناوه، خۆ من خودا نیم، خهڵك شت لهسهر لاپهڕهی خۆیان دهنووسن به من چی؟
چهند بێهۆشێك هاتوون وادهزانن من دهتوانم دهستكاری نووسینی خهڵك بكهم. بێعهقڵی چۆنه.
3. بهشی كۆمێنت: پرۆگرامه لهداتاشینی خۆمه. بهڵام حهقم بهكهس نهداوه. ههر كهسێ سووكایهتی به كهسی خاوه بڵاگ بكات، خاوهن بڵاگ دهتوانێ ئهو كهسه فڕێداته دهرهوه.
ئهگهر ڕازی نیت، شت مهنووسه، یان كۆمێنت ههڵگره، یاخود، سیستمێكی تر بهكاربێنه بۆ كۆمێنت نووسین وهكوو:YACCS
4. قهرزاری كهس نیم، ئهگهر ههر شتێكم پێشكهش بهنووسینی كردبێت، لهسهر حیسابی كارو خوێندنی خۆم بووه. وادهزانن بۆ ههڵسووڕاندنی بهشی كۆمێنت مووچهی مانگانهم بۆ بڕاوهتهوه؟
5. ئێستا بڵێن من بڵێم چی؟ ئاخه ڕێگایهكیش بۆ من بدۆزنهوه؟ بهڕاستی چارم نهما.
دهمهوێ لێرهو كۆتایی بهم بابهته حیزهوه بێنم و شهو درهنگه.
Friday, July 18, 2003
Thursday, July 17, 2003
Wednesday, July 16, 2003
ههستدهكهم ڕۆژبهڕۆژ قۆزتر دهبم. یانی لهگهڵ زیادبوونی مووی سپی قژم، سپۆرتی و زیرهكیم زۆرتردهبێت. سهیره.
ئێستا ئهگهر شتێك بڵێم، دهڵێن، ئهو وێبلاگنووسه كوردانه شتی بێمانا دهنووسن، بهڵام ههر دهیڵێم:
باوهڕبكه خهریكه دهمرم له برسان. ئهوه ئێستا چووم لهناو كهرستهدا گهڕام، تۆزێك تۆرتهلینی-م دۆزییهوه، خودایه كارێ بكهیت و ساوسهكهشم بۆ بنێریت.
باوهڕبكه خهریكه دهمرم له برسان. ئهوه ئێستا چووم لهناو كهرستهدا گهڕام، تۆزێك تۆرتهلینی-م دۆزییهوه، خودایه كارێ بكهیت و ساوسهكهشم بۆ بنێریت.
Tuesday, July 15, 2003
تكایه ئهم وتارهی لهم لینكهدا نووسراوه به ووردی بخوێنهوه. باوهڕناكهم پرۆپاگاندهی حزبێك بێت، تۆ چۆنی لێكدهدهیتهوه؟
http://www.back-to-iraq.com/archives/000424.php
http://www.back-to-iraq.com/archives/000424.php
ساڵی پانتۆڵه كورتهكان
ئهمساڵیش وهكوو ههموو ساڵێك هاوین هاتهوه. هاوینیش وهكوو ههموومان دهزانین گهرمه. گهرماش وا دهكات پرۆسهی مێتاپۆلیزمی لهشی مرۆڤ خاوبكاتهوه، ههر بۆیه مرۆڤ جلی سپی و تهنك و كورت لهبهردهكات.
جا كه باسی جل دهكهین، باسی مۆدهش دهكهین، چونكه ههر پارچه جلێك لهم جیهانه بهپێی مۆدهیهكی تایبهتی تێكهڵكێشراوه.
یهكێك له مۆدهكانی هاوینی ئهمساڵ، جینزی كورته. دیاره ئهمجارهشیان ژن بۆته قوربانی ئهم مۆدهیه. جا كورت بهمانای ئهوه نا كه دهلینگی كورت بێت، بهڵكو له ناوقهد، بهمهرجێ ههردوو ئێسكی حهوزی دهرپهڕیوی ئافرهت نهشارێتهوه.
دهڵێن، پیاو چاوحیزه. چۆن چاوی حیزنهبێ، كاتێ شتێكی وا دهبینێ. ئاخه جگه له سگ، سێچارهكی حهوزیش لهو گۆڕهیه.
با باسی خۆم بكهم، تا نهڵێن بهردهقانی خۆی بهخودا دادهنێت و بهناوی ههموو پیاوان قسهدهكات.
من كه ژنێكی وا دهبینم، چاوێكم دهبێته ههشتا چاو. سهیردهكهم و زیاتریش. ههندێ جار كچه لهوانهیه تهمهنی ههر 15 ساڵێك دهبێت. جا باشه كچی 15 ساڵه بۆ مووهكانی بهری پیشانی خهڵك دهدات؟ ئهگهر زۆریش سهیربكهی دهڵێن: ئهم كابرایه منداڵ بازه.
ههر چۆنێك بێت، من دژی ئهوه نیم ئهم جۆره مۆدهیه بڵاو ببێتهوه، بهڵام با ژنان لێبگهڕێن ئێمهی ههژاریش كهمێك سهیركهین و جاربهجار دهستێكی لێبخشێنین، خۆ كفر نابێت!
Low Jeans
ئهمساڵیش وهكوو ههموو ساڵێك هاوین هاتهوه. هاوینیش وهكوو ههموومان دهزانین گهرمه. گهرماش وا دهكات پرۆسهی مێتاپۆلیزمی لهشی مرۆڤ خاوبكاتهوه، ههر بۆیه مرۆڤ جلی سپی و تهنك و كورت لهبهردهكات.
جا كه باسی جل دهكهین، باسی مۆدهش دهكهین، چونكه ههر پارچه جلێك لهم جیهانه بهپێی مۆدهیهكی تایبهتی تێكهڵكێشراوه.
یهكێك له مۆدهكانی هاوینی ئهمساڵ، جینزی كورته. دیاره ئهمجارهشیان ژن بۆته قوربانی ئهم مۆدهیه. جا كورت بهمانای ئهوه نا كه دهلینگی كورت بێت، بهڵكو له ناوقهد، بهمهرجێ ههردوو ئێسكی حهوزی دهرپهڕیوی ئافرهت نهشارێتهوه.
دهڵێن، پیاو چاوحیزه. چۆن چاوی حیزنهبێ، كاتێ شتێكی وا دهبینێ. ئاخه جگه له سگ، سێچارهكی حهوزیش لهو گۆڕهیه.
با باسی خۆم بكهم، تا نهڵێن بهردهقانی خۆی بهخودا دادهنێت و بهناوی ههموو پیاوان قسهدهكات.
من كه ژنێكی وا دهبینم، چاوێكم دهبێته ههشتا چاو. سهیردهكهم و زیاتریش. ههندێ جار كچه لهوانهیه تهمهنی ههر 15 ساڵێك دهبێت. جا باشه كچی 15 ساڵه بۆ مووهكانی بهری پیشانی خهڵك دهدات؟ ئهگهر زۆریش سهیربكهی دهڵێن: ئهم كابرایه منداڵ بازه.
ههر چۆنێك بێت، من دژی ئهوه نیم ئهم جۆره مۆدهیه بڵاو ببێتهوه، بهڵام با ژنان لێبگهڕێن ئێمهی ههژاریش كهمێك سهیركهین و جاربهجار دهستێكی لێبخشێنین، خۆ كفر نابێت!
ئهم نیوهڕۆیه له شوێنێكی گشتی لهسهر سۆفایهك دانیشتبووم، خهریكبووم ساندویچێكم دهخوارد. پیرهپیاوێكی نهدیتی و نهناسی، هات لهتهنیشم دانیشت.
وتی:-
// :دهمێكه لێرهیت؟
\\ : لێره؟
// : مهبهستم، دهمێكه لێره دانیشتووی؟
\\ : نا ههر تازه هاتم، پارووه نانێك بخۆم.
// : زۆر دادهنیشیت؟
\\ : نا كهمێكی تر دهڕۆم.
// : دهباشه كه تۆ ڕۆیشتیت منیش دهڕۆم.
وتی:-
// :دهمێكه لێرهیت؟
\\ : لێره؟
// : مهبهستم، دهمێكه لێره دانیشتووی؟
\\ : نا ههر تازه هاتم، پارووه نانێك بخۆم.
// : زۆر دادهنیشیت؟
\\ : نا كهمێكی تر دهڕۆم.
// : دهباشه كه تۆ ڕۆیشتیت منیش دهڕۆم.
بهڕای پۆلیسی و میتی توركی وئیتیلاعاتی ژاپۆنی خۆم، مرۆڤ سێ جۆرن:
جۆرێكیان بیردهكاتهوه و كاردهكات.
جۆرێكیان بیرناكاتهوه بهڵام كاردهكات.
جۆری سێههمیان نهبیردهكاتهوه و نهكاردهكات، لهههمان كاتیش ڕهخنهی له ههموو كارێكی خهڵكه. ئهوهی خۆشه خۆیان له ههموو شتێك بهزانا دادهنێن. دیاره؛ چهم بێ چهقهڵ نابێ.
Saturday, July 12, 2003
نهمانی بابهت: دوای گهڕانهوهم له پشووی هاوین، ههرچهنده بۆ هیچ شوێنێكیش نهچووبووم، ههستدهكهم كه بابهت نهماوه لهسهری بنووسم. باشه خۆ ڕاسته ئهم ماڵه ههروا نابێت، چهند ڕۆژێكه شتێكی لێ نهنووسراوه.
دهتوانم باسی ئهو چهند ڕۆژهی ڕابردوو بكهم.
ڕۆژی چوارشهممه چوومه كار له وزارهتی داد، تا سهعات دووی نیوهڕۆ. دوای كچێكی هاوڕێم زهنگ زهدێ و لهگهڵ كچهكهی كه تهمهنی یهك ساڵه چووین له پاركێك پاڵ كهوتین و ئێواره ههرسێكمان بهیهكهوه نانمان خوارد. سهیربوو، ئهم جۆره ههسته، من و ژنێك و كچهمناڵهكهی لهسهر مێزی نانخواردن، ئێتسا كه تهمهنم 30 ساڵه، دیاره ههست كردن به درووستكردنی خێزانێكی بچووكی وا، بههێزتر دهبێت، لهوانهشه بهگوورهداچووبم.
ڕۆژی پێنجشهممه بهیانی زوو چووم بۆ كار، بهڕاستی زۆر زۆر ماندووبووم، ئهوهنده ماندووبووم تا ئارهقه بهناو كهلێنی قنگمدا دهچۆڕایهوه.
ئێوارهكهی تهلهفۆنم بۆ سوزان كرد. سوزان دهنكی مارسێلی هاوڕێمه. ووتی دوای كار وهره لای ئێمه نان بخۆ. ووتی چهند هاوڕێشم دێن.
لهڕێگام بۆ لای سوزان، لهناو شهمهندهفهر، كچێك لهتهنیشتم دانیشتبوو و دهستی كرد به چهقه چهق. ووتی: زۆر گهرمه. ووتم: ڕاسته زۆر. ئنجا دهستی كرد به شوڕم شوڕم شوڕم شوڕم.
بهههرحاڵ خێرا بتڵێك واینی پهمهییم كڕی، چونكه بههاوین لهگهڵ پاستا خۆشه. پێویستیش ناكات لێره بچیته سیستم بڵاگه تا واین بكڕیت، خۆ من له سویدی دڵتهنگ نیم.
ئیتر نانمان خوارد و زۆرمان خواردهوه، دوای نان ئێمهی كوڕان چوین بۆ پارك و تۆپێنمان كرد، كچانیش چوونه ڕۆخ دهریا بۆ چاوحیزی كردن.
22:00 تا 23:00 لهسهر شهقام دانیشتین بۆ بیره نۆشكردن. سهعات یانزه تا یهكی شهو چووین بۆ ئێستگهی رادیۆ، من و مارسێل ههندێ قسهی قۆڕمان بۆ خهڵكی گوناح كرد. دوای سهعات یهك چووین بۆ pub بهڵام ئهوهی یهكهمیان تایبهت بوو به خهڵكی هۆمۆ بۆیه زوو هاتینهدهرهوه، چووین بۆ شوێنێكی تر، ئهمهیان ههر وهك بهههشت وابوو، ئهوهندهی كچی جوان و دهستڕهنگین و كابانی لێبوو، ههر باس ناكرێ. جا ههموویان چاویان ڕهش و گهورهبوو.
لێشم مهپرسه چۆن و لهكوێ خهوتم، چونكه خۆشم نازانم، لهوانهشه ههر نهخهوتبم. دوێنێ ئێوارهش دووباره له ڕهخ دهریا پاڵكهوتین بۆ چهند سهعاتێك.
ئهمهش پێی دهگووترێ؛ فیلۆسۆفیای ڕێگای-ماڵ نهناسینهوه.
دهتوانم باسی ئهو چهند ڕۆژهی ڕابردوو بكهم.
ڕۆژی چوارشهممه چوومه كار له وزارهتی داد، تا سهعات دووی نیوهڕۆ. دوای كچێكی هاوڕێم زهنگ زهدێ و لهگهڵ كچهكهی كه تهمهنی یهك ساڵه چووین له پاركێك پاڵ كهوتین و ئێواره ههرسێكمان بهیهكهوه نانمان خوارد. سهیربوو، ئهم جۆره ههسته، من و ژنێك و كچهمناڵهكهی لهسهر مێزی نانخواردن، ئێتسا كه تهمهنم 30 ساڵه، دیاره ههست كردن به درووستكردنی خێزانێكی بچووكی وا، بههێزتر دهبێت، لهوانهشه بهگوورهداچووبم.
ڕۆژی پێنجشهممه بهیانی زوو چووم بۆ كار، بهڕاستی زۆر زۆر ماندووبووم، ئهوهنده ماندووبووم تا ئارهقه بهناو كهلێنی قنگمدا دهچۆڕایهوه.
ئێوارهكهی تهلهفۆنم بۆ سوزان كرد. سوزان دهنكی مارسێلی هاوڕێمه. ووتی دوای كار وهره لای ئێمه نان بخۆ. ووتی چهند هاوڕێشم دێن.
لهڕێگام بۆ لای سوزان، لهناو شهمهندهفهر، كچێك لهتهنیشتم دانیشتبوو و دهستی كرد به چهقه چهق. ووتی: زۆر گهرمه. ووتم: ڕاسته زۆر. ئنجا دهستی كرد به شوڕم شوڕم شوڕم شوڕم.
بهههرحاڵ خێرا بتڵێك واینی پهمهییم كڕی، چونكه بههاوین لهگهڵ پاستا خۆشه. پێویستیش ناكات لێره بچیته سیستم بڵاگه تا واین بكڕیت، خۆ من له سویدی دڵتهنگ نیم.
ئیتر نانمان خوارد و زۆرمان خواردهوه، دوای نان ئێمهی كوڕان چوین بۆ پارك و تۆپێنمان كرد، كچانیش چوونه ڕۆخ دهریا بۆ چاوحیزی كردن.
22:00 تا 23:00 لهسهر شهقام دانیشتین بۆ بیره نۆشكردن. سهعات یانزه تا یهكی شهو چووین بۆ ئێستگهی رادیۆ، من و مارسێل ههندێ قسهی قۆڕمان بۆ خهڵكی گوناح كرد. دوای سهعات یهك چووین بۆ pub بهڵام ئهوهی یهكهمیان تایبهت بوو به خهڵكی هۆمۆ بۆیه زوو هاتینهدهرهوه، چووین بۆ شوێنێكی تر، ئهمهیان ههر وهك بهههشت وابوو، ئهوهندهی كچی جوان و دهستڕهنگین و كابانی لێبوو، ههر باس ناكرێ. جا ههموویان چاویان ڕهش و گهورهبوو.
لێشم مهپرسه چۆن و لهكوێ خهوتم، چونكه خۆشم نازانم، لهوانهشه ههر نهخهوتبم. دوێنێ ئێوارهش دووباره له ڕهخ دهریا پاڵكهوتین بۆ چهند سهعاتێك.
ئهمهش پێی دهگووترێ؛ فیلۆسۆفیای ڕێگای-ماڵ نهناسینهوه.
Tuesday, July 08, 2003
ئیرۆ ژ رهمزا دیم دووری
مینهت كو من مهسرووره دل
دولبهر ب فنجانا سووری
مهی دایه مهو مهخمووره دل
--- ئهحمهدێ خانی ---